Pedodontide Koruyucu Yaklaşımlar Nelerdir?
Koruyucu diş hekimliği özellikle çocuklarda büyük önem taşır.
Zahmetsiz
Ağrısız
Diş hekimi fobisi oluşturmayan uygulamalar olduğundan çocukların diş hekimi ile ilk karşılaşmalarının koruyucu diş hekimliği ile ilgili olması tercih edilir.
Bunlar:
- Ağız hijyeni ve beslenme eğitimi
- Çürük riski durumunun belirlenmesi
- Fissür örtücü (Koruyucu dolgu) uygulaması
- Fluor uygulaması
- Yer Tutucu uygulaması
Ağız Hijyeni Eğitimi ve Beslenmenin Düzenlenmesi
Diş fırçalama ve diş ipi kullanımının öğretilmesi, beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve ağız diş sağlığının öneminin anlatılmasını içeren hijyen eğitimi çocuklar için olduğu kadar büyükler için de önem taşımaktadır.
Bebek ve Çocuklarda Diş Fırçalama
Dişler yokken damaklar
Gazlı bez (tülbent) ile
Ön dişlerin yeni sürdüğü dönemde
Tülbent ile
Özel diş mendilleri ile
Silikon parmak fırçası ile
Dişler tamamen görünür hale geldikten sonra
Yaşına uygun diş fırçası (yumuşak kıllı-ufak başlı-kaydırmaz saplı)
Yaşına uygun diş macunu ve miktarı ile Fırçayı suya değdirmeden Oyun haline getirilerek yapılmalı fırçalama.
*Sabah ve Akşam olacak şekilde alışkanlık haline getirilmeli
** 8-9 yaşına kadar ebeveyn kontrolünde devam etmeli
Yaşlara göre diş macunu miktarları: 0-3 yaş pirinç tanesi 3-6 yaş mercimek tanesi 6 yaş sonrası bezelye tanesi
Çürük Risk Grubunun Belirlenmesi
Piyasada diş hekimlerinin kullanımına sunulan bazı özel kitler yardımıyla çocukların çürük risk grupları belirlenerek çürümeye olan yatkınlıkları tespit edilir. Amaç diş çürüklerini tedavi etmekten çok diş çürüklerine neden olan faktörleri belirlemek ve düzeltmektir.
Fissür Örtücü Uygulaması
Diş çürükleri genellikle azı ve küçük azı dişlerinin, çiğneyici yüzeylerinde bulunan “fissür” adı verilen oluklarda başlar. Fissür örtücüler, dişlerde bu yüzeyleri sığlaştırarak, besinlerin tutunmasını azaltacak ve fırçalanmasını kolaylaştıracak bir yüzey oluşturulmasına yardımcı olmaktadır. Böylece o bölgeye mikrop, yemek artığı vs. nin sızması engellenerek çürük başlaması önlenir. Bu işlem henüz çürük başlamadan yeni sürmüş olan tüm azı ve küçük azı dişlerine uygulanmalıdır.
Fluor Uygulaması
Fluor, diş minesini kuvvetlendirerek dişi asit ataklarına karşı korur ve dolayısıyla diş çürüklerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Yüzeysel fluor uygulaması sadece diş hekimleri tarafından uygulanabilen koruyucu bir yöntemdir. Çocuklar için jel, gargara, vernik gibi çeşitli formları ve çilekli, kayısılı, portakallı gibi çeşitli tatları mevcuttur.
Fluor, çocuk hastanın çürük risk grubuna uygun olarak 3 veya 6 aylık aralıklar ile düzenli bir şekilde uygulanmalıdır. Düşük ve orta risk grubundaki çocuklar 6 ayda bir defa, yüksek çürük risk grubundaki çocuklarda ise 3 ay ara ile uygulanmalıdır.
Yer Tutucu Uygulaması Nedir?
Herhangi bir nedenden dolayı erken kaybedilmiş süt dişlerinin yerlerini korumak için yapılan hareketli ya da sabit apareylere yer tutucu denir.
Çekilen süt dişinin boşluğu korunmalı mıdır?
- Tedavi edilemeyecek derecede çürümüş olan süt dişleri çekilerek ağızdan uzaklaştırılmalıdır.
- Ağızdan uzaklaştırılan süt dişlerinin yerine bir süre sonra kalıcı bir diş geleceği için o boşluğun kapanmaması gereklidir.
- Bu amaçla çekilen süt dişlerinin boşluklarına yer tutucu adı verilen apareylerin uygulanması gerekir.
- Aksi takdirde çekilen süt dişinin boşluğuna boşluğun sağı ve solundaki dişler kayarak yerleşirler ve kalıcı dişin süreceği yeri kapatmış olurlar.
- Daha sonraki yıllarda diş dizisini düzeltmek için hem çok uzun hem de maliyeti yüksek tedaviler gerekebilir. Oysa, küçük bir yer tutucu apareyinin uygulama süresi ve maliyeti diğerlerinin yanında çok daha önemsiz kalır.